Waarneemverslag 19-26 maart (Laax & Falera)

De onderstaande foto’s zijn gemaakt tijdens de skivakantie in Laax, vanuit verschillende plekken in de buurt. We zaten van 19 tot 26 maart in het ‘vaste’ appartement in Laax, aan de via Falera, en hadden de mazzel dat het de hele week zeer helder was. We zitten hier op 1000 meter en de lucht is doorgaans heel donker. Wat wel opvalt is dat de sterren hier meer fonkelen dan thuis. Waarschijnlijk komt dit door vocht in de lucht van het verdampen van de smeltende sneeuw door de lentezon die overdag al erg fel schijnt.

Vanaf het balkon is het prima plaatjes schieten maar dan is er wel wat storend licht van Laax zelf. Met name de kerktoren wordt sterk uitverlicht en dat is voor de lange belichtingen niet ideaal. Zie dit uitzicht ’s nachts:

Richting het zuid-westen, de kant van Falera op, waar Orion ’s winters staat, is het ook mooi, de melkweg is goed te zien, maar daar staat er ook een lamp op de kerk van Falera te schijnen en die zie je ook goed als storend licht in de foto (rechts onderin):

Aangezien ik plaatjes wilde schieten zonder storend licht moest ik op zoek naar een lokatie waar ik nergens last van zou hebben en waar alles goed te zien zou zijn. Op maandag de 21e ben ik het dorp in gelopen om zigzaggend naar beneden een leeg veld te bereiken. Hier had ik een mooi en vrij uitzicht op de zuidelijke hemel. Ik had de (nog redelijk nieuwe en niet vaak gebruikte) Samyang 135mm bij me, omdat daarmee – gezien de foto’s die ik op diverse fora had gezien met deze lens – hele mooie scherpe en lichtsterke plaatjes te maken zouden zijn (NB: ik had deze lens ook bij me tijdens de laatste zomervakantie in ditzelfde Laax maar dat liep helaas niet vlekkeloos, zie deze post).

Nog steeds was het licht van Falera een storende factor dus heb ik de avond er na de auto gepakt en ben naar Falera gereden op zoek naar een plek voorbij de verlichte kerk. Ik kwam uit op een landweg voorbij het dorp, geheel verlaten, en heb daar van de meeste objecten hieronder nog meer foto’s gemaakt. Het maakt namelijk niet uit wanneer je iets belicht – alle plaatjes kunnen samen worden gestapeld tot een steeds beter eindproduct zolang belichting, ISO en brandpuntsafstand hetzelfde zijn.

Het eerste object werd – hoe kan het anders – de Orionnevel. Met deze lens vallen zowel de Orionnevel zelf als de Vlam- en Paardekopnevel in één frame wat een fraaie compositie oplevert (onder in de foto zijn helaas wat sporen van een niet helemaal perfect uitgelijnde ‘stack’ te zien – ik zal deze nog eens moeten proberen te stapelen zonder deze artefacten):

Orionnevel en-Paardekopnevel, 6 x 40 en 4 x 50 seconden op ISO1600 met de Samyang 135 mm F/2.0, gestapeld in DSS, calibratie met donkere en platte frames, bewerkt in Photoshop

Het tweede object die avond werd – ook een beetje obvious – de Pleiaden of het ‘Zevengesternte’. Dit zeer bekende gebied van stervorming heeft een aantal nevels die ik vanuit Nederland ook nog nooit echt zo mooi als ik wilde had vastgelegd. Dat moest me nu dan wel lukken in deze enorm donkere luchten.

De plaat hieronder is een ‘stack’ van opnames van twee opeenvolgende avonden. Vooral de mistige sluiers tussen de helderste sterren komen er zo mooi uit – het helpt om een beetje in te zoomen. Wat grappig is de streep door het beeld – de tweede avond zag ik een enorm felle meteoor, echt een vuurbal, en die schoot toevallig door het beeld heen tijdens een van de opnames. Ik besloot hem maar in de foto te laten!

In closeup:

Het derde object is een tweetal nevels in Cassiopeia, de Hart- en Zielnevels (IC 1805 en IC 1848), waar ik nog niet heel veel succes mee heb gehad vanuit Nederland. Het is hier een stuk beter gelukt kan ik zeggen. Net als met de Pleiaden is dit een is een ‘stack’ van opnames van twee opeenvolgende avonden. Het kostte wat moeite om de nevels mooi af te laten steken tegen de achtergrond vol sterren – het ziet er daardoor wellicht wat onnatuurlijk uit.

Hart-en-Zielnevel, 16 x 40 seconden op ISO1600 met de Samyang 135 mm F/2.0, gestapeld in DSS, calibratie met donkere en platte frames, bewerkt in Photoshop

Het laatste object van de eerste avond werd de Rosettenevel. Die heb ik met succes vanuit de achtertuin gefotografeerd met de TS-APO 600mm Refractor en de Optolong L-Enhance (zie deze post) en het leek me leuk te zien wat er te zien zou zijn met gewoon alleen deze lens en een donkere nacht. Het resultaat is niet bijzonder indrukwekkend maar het is mooi te zien wat er zonder filter te vangen valt. Ook valt op hoe groot deze nevel is als het met een 135mm lens al zo groot is op de foto:

Rosettenevel, 10 x 40 seconden op ISO1600 met de Samyang 135 mm F/2.0, gestapeld in DSS, calibratie met donkere en platte frames, bewerkt in Photoshop

De tweede avond had ik na het fotograferen van de eerder genoemde Hart- en Zielnevels en de Pleiaden zin om iets nieuws te proberen. Bij het raadplegen van de ‘Stellarium’ app om te zien wat er nog aan nevels te zien was rondom de zuidelijke melkweg, viel me een rozige vlek op in het sterrenbeeld Perseus die ik niet kende. Dit blijkt de Californianevel (NGC 1499) te zijn. Ik richtte de camera, maakte een 40 seconden testfoto en zag meteen de roze vlek. Daarom maar nog negen keer belicht en dat gestapeld en bewerkt tot de onderstaande plaat – ik ben tevreden!

Californianevel (in Perseus) 10 x 40 seconden op ISO1600 met de Samyang 135 mm F/2.0, gestapeld in DSS, calibratie met donkere en platte frames, bewerkt in Photoshop

Zoek de verschillen: M42 (Orionnevel) op 10 april 2020 en op 9 maart 2022

Leuk om eens het verschil te zien tussen de eerste echte foto door een telescoop die ik maakte van de Orion nevel in 2020, en een foto die ik deze week maakte. Het verschil is nogal duidelijk te zien – dit komt door o.a. een andere telescoop, maar komt met name door 2 jaar leren en ervaring opdoen!

De eerste foto is van 10 april 2020 – dat was toen Corona net was begonnen en het in vrijwel heel april en mei mooi weer was. Die maanden veel buiten geweest en door het heldere weer en het ontbreken van vliegtuigen genoten van een superheldere hemel. Dat was eigenlijk het begin van mijn (her)ontdekking van de astrofotografie!

M42 Orionnevel – Genomen op 10 april 2020 met een SkyWatcher 150mm Newton, ISO1600, 3 subs van 10, 30 en 40 seconden, gestacked in DSS

Deze foto is een ‘stack’ van drie losse foto’s. Hoe meer belichtingen je neemt hoe meer detail je behoudt. Drie is eigenlijk niet echt beter dan één en zeker niet als ze allemaal een andere belichtingstijd hebben, maar dat wist ik toen nog niet. Ook is het plaatje niet echt goed scherp, en lijkt er een beetje bewogen te zijn. Ik had toen al wel een volgmotor op het oude statief maar die was niet heel nauwkeurig, wellicht dat het daaraan lag. Door de korte belichtingen zie je sowieso niet zo veel.

Verglijk dat dan eens met deze veel recentere foto:

M42 Orionnevel, genomen op 9 maart 2022 met de Meade ACF 10″ F/10 SCT, 62 subs van 60 seconden, ISO3200, 10 darks, 10 flats, gestacked in DSS en bewerkt met PhotoShop.

De tweede foto is op een heleboel vlakken duidelijk anders. Ten eerste de kleuren. Deze foto is gemaakt door een ‘smalband-filter’ wat er voor zorgt dat alleen licht van bepaalde frequenties doorkomt (in dit geval licht uitgezonden door H-aplha en O2-moleculen). Zo’n filter houdt stadslicht en maanlicht tegen, waardoor ik in de achtertuin sit soort belichten kan doen. Dit was namelijk een belichting van 1 minuut. Dat zou zonder filter een witte waas zijn geworden.
Daarnaast is dit niet 1 foto (of 3 zoals bij de eerste) maar een ‘stack’ van 62 foto’s (NB: Ik had er 100 genomen maar bij de laatste 28 zat de schuur er al voor!). Dat zorgt voor een veel scherper en helderder beeld. Als laatste ben ik beter geworden in het berwerken in Photoshop – dat zorgt ook voor mooiere resultaten