1 februari 2005 – Inglisj

Ik heb me vandaag weer verbaasd over de vertaling van Engelse IT termen in het nederlands. Ik zat op Londen Gatwick de PCM te lezen en stuitte op het woord “updatet”.

Eerst over PCM zelf. Ik zit in dubio of het nou aan mij ligt of aan het blad. Ik herinner mij uit de tijd dat ik zo’n twee jaar in de IT zat, net na de overname van Viamet door IBM dus, dat ik naarstig op zoek was naar een goed tijdschrift. Net zoals ik toen ik tien was en naarstig op zoek was naar een hobby of iets om te verzamelen. Gewoon, om tijdens een meeting of tegen vrienden te kunnen zeggen: “Ik lees de jeweetwel, da’s nou eens een goed blad. Kost wat, maar je bent in één keer op de hoogte!”. Ik herinner mij dat ik in plaats van deze slappe praat een andere slappe praat bezigde namelijk dat ik al tientallen tijdschriften had geprobeerd maar nog steeds op zoek was naar dat éne tijdschrift dat mij op IT-gebied kon boeien. Ik zocht naar meer diepgang dan alleen instapniveau (hoe werkt internet? Wat is een server?) wat de meeste tijdschriften toen hadden en tegelijk naar iets dat op business gebied interessant genoeg was.

Achteraf blijkt dat ik toen geen idee van “business” had (nog steeds niet naar mijn idee) maar ik wist wel wat IT was en ik geloof echt dat ik geen goed blad kon vinden.

Nu wel – PCM leest goed en gaat erg diep. Ik zit vaak met pen en papier er naast om de tips op te schrijven en te tools te downloaden die ze noemen. Soms moet ik een stukje nog eens lezen omdat het mij te snel gaat. Dit kan twee dingen betekenen. Of PCM is beter dan de rest van de bladen 6 jaar terug – of ik ben gewoon zo’n oudere jongere die de IT draad is kwijtgeraakt en toen wel alles wist maar nu niet meer en dus instapniveau al diep genoeg vind. Maar, om mijzelf te beschermen, ik vermoed het eerste. Ik wéét wat een PDA is, weet het verschil tussen DVD en CDRom (kom nog even niet uit DVD-ROM en DVD+ROM maar dat zal snel genoeg gaan), en weet hoe je internet aankrijgt. Zelfs via Bluetooth naar GSM! Zeg nou zelf.

Terug naar het onderwerp van gesprek. Ik heb nu in de afgelopen halve bladzij ook al zo’n vijf keer heb gezondigd tegen de nu door mij uit te roepen zonde: Gij zult geen engelse woorden half vertalen!

Ik heb niets tegen het gebruik van engelse woorden. “Weekend” is heel normaal) (al zei mijn groetmoeder nog heel keurig “oewiek (pauze) end” omdat het toen nog engels was) en ook “computer” en “laptop” zijn heel OK. Rekenaar is debiel en is schootcomputer is gewoon eng. Maar wat niet kan is het vernederlandsen van engels. Of je vertaalt het, of je blijft er met je flikken vanaf. Waar ik namelijk bijvoorbeeld helemaal iebel van wordt zijn dit soort termen (een aantal achterelkaar voor het schokeffect):

Downloaden/uploaden, managen, outsourcen/insourcen, procuren, dataminen, updaten, upgraden, (e-)mailen, enz.

Erger wordt het als mensen deze nieuwe nederlandse moderniteiten gaan vervoegen: “Karel heeft voor de geoutsourcete resources nieuwe hardware geprocured”. Ik zou zelfs in de nieuwe spelling niet weten waar er streepjes komen en waar niet. En de leukste had ik al genoemd: “Peter heeft het gedownloade filetje geupdatet”. Ik zou er persoonlijk overigens geen “t” achter hebben gezet maar dat is persoonlijk.

En dan nu het voorstel. Wij vertalen alles, of wij blijven er af. Dan krijg je de volgende twee varianten op de twee door mij gekozen zinnen:

Variant 1 – alles vertalen: “Karel heeft voor het personeel van de zakelijke uitbesteding nieuwe ijzerwaren ingekocht” en “Peter heeft het overgehevelde bestandje bijgewerkt”.

Variant 2 – laat het engels zoals het is: “Karel heeft voor de resources binnen de outsourcing het procurement gedaan van nieuwe hardware”  en “Peter heeft een update gedaan op de file die hij met een download heeft verkregen”

Dat dit allebei krom klinkt ligt aan ons. Mijn voorkeur zou absoluut naar de tweede uitgaan en ik ben nog steeds van zins een nieuwe woordenboek te schrijven met leuk en makkelijk nederlands voor dingen die we nu alleen in het engels kunnen zeggen. Maar er is gelukkig nog een derde variant mogelijk. Er is in de nieuwsgroepen en subculturen van internet een vermakelijk vernacular ontstaan die zonder enig ontzag voor vorm dit probleem oplost. Hier dan de in deze vorm gegoten regels – als een soort bonus:

Variant 3 –“modern neder-engels”: Karel heeft voor de ge-out-source-te riesoorses nieuwe harde ware gepreaucured” en “Peter heeft de gesponste faail op het laatste level”